Teoritë e konspiracionit kalojnë nga mendjet e mashtruara në fakte dhe paraqesin rreziqe. Për këtë arsye, është e rëndësishme të nxisim një frymë kritike, t’i bëjmë njerëzit të kuptojnë se ka burime të besueshme informacioni dhe të tjerët që nuk janë, mësojnë të reflektojnë para se të ndajnë informacionin.
Si në një ajsberg, poshtë Shtetit të dukshëm ekziston një Shtet i Thellë që, i fshehur nga sytë e qytetarit, mban pushtetin. Anëtarët e atij Shteti të Thellë janë adhurues të Satanit dhe, midis mijëra të këqijave të tyre, mbajnë rrjete pedofilie ose pinë gjakun e foshnjave (duke menduar se kështu do të arrijnë rininë e përjetshme). Eshtë një komplot në të cilin janë të përfshirë anëtarët e Partisë Demokratike Amerikane si Hillary Clinton ose Barack Obama, yjet e Hollywood-it si Tom Hanks ose milionerë si Bill Gates ose George Soros. Edhe Papa Françesku. Por është një shpëtimtar që do të shkatërrojë Shtetin e Thellë dhe do të thyejë zinxhirët tanë: Donald Trump.
Kjo teori konspirative, e njohur si QAnon dhe e lidhur me ekstremin e djathtë, duket mashtruese, por ka gjithnjë e më shumë ndjekës. Edhe pse kjo na bën të qeshim, mbase duhet të na frikësojë: FBI tashmë e ka etiketuar atë si një kërcënim të terrorizmit të brendshëm. Disa nga njerëzit që sulmuan kohët e fundit në Kapitolin e SHBA ishin pasues të këtyre besimeve, për shembull, ai që ishte ylli i ngjarjes, njeriu i maskuar i njohur si Ujku Yellowstone, me siluetën e Jamiroquai dhe fytyrën e Axl Rose, i cili ka një kanal të YouTube kushtuar përhapjes së këtyre teorive.
“Çdo konstrukt konspirativ nuk është i padëmshëm, përkundrazi: sapo bëhet një ideologji e shtetit ose e bandave terroriste ose grupeve fanatike, qofshin fetare dhe/ose nacionaliste, ato çojnë në masakra, vetëvrasje kolektive dhe madje edhe gjenocid”, shpjegon autori Alejandro M. Gallo. “Shembujt janë të shumtë gjatë gjithë historisë dhe lëvizja QAnon nuk është përjashtim.” Disa specialistë e konsiderojnë QAnon si një lëvizje fetare në zhvillim që e merr Trumpin si Mesian e saj shpëtues. Ashtu si në kulte, anëtarët pësojnë një shkëputje të caktuar me realitetin dhe madje edhe me të dashurit e tyre jashtë.
Vetë Trump ka qenë i paqartë kur fliste për QAnon, pa e mohuar në të vërtetë, ndoshta për të mos humbur mbështetjen e tij elektorale dhe fuqinë e tij propagandistike. “Unë nuk di shumë për lëvizjen, përveç kësaj e kuptoj që ata më pëlqejnë shumë, gjë që unë e vlerësoj,” tha ai në një intervistë. I pyetur në lidhje me besimin se ai vetë po largonte botën nga një sekt pedofilësh satanikë, ai u përgjigj: “A mendohet se është një gjë e mirë apo e keqe? Nëse mund të ndihmoj në shpëtimin e botës nga telashet, unë jam i gatshëm ta bëj këtë “.
“QAnon lindi nga urrejtja ndaj së majtës politike dhe nga kërkimi i një lideri tjetër, në këtë rast Donald Trump”, vëren gazetari Marc Amorós, autor i “Pse lajmet e rreme na shkatërrojnë jetën?.
Problemi i konspiracionit dhe lajmeve të rreme që janë përhapur në Internet po fillojnë të spërkasin botën në një mënyrë shumë famëkeqe, sepse bota online dhe offline janë tashmë e njëjta. Besimi përhapet në të gjithë planetin. Përveç kësaj, është e lehtë për t’u përshtatur në çdo territor: në Gjermani, ku po rritet fuqishëm, Angela Merkel thuhet se është pjesë e të ashtuquajturit “Shteti i Padukshëm”. Në Francë, Emmanuel Macron është kukulla e komplotit pedofilik etj.
Të tjera teori konspirative kanë qarkulluar sëfundmi si përshembull bora në Spanjë nuk është e vërtetë apo se Kim Jong Un ka vdekur dhe ai që rual rolin e tij është sozi.
Teoritë e konspiracionit kalojnë nga mendjet e mashtruara në fakte dhe paraqesin rreziqe. Për këtë arsye, është e rëndësishme të nxisim një frymë kritike, t’i bëjmë njerëzit të kuptojnë se ka burime të besueshme informacioni dhe të tjerët që nuk janë, mësojnë të reflektojnë para se të ndajnë informacionin. Ne jetojmë në kohë infodemike, domethënë të një orteku informacioni ku përziehet e vërteta dhe e pavërteta. “Të kesh akses në një sasi të madhe informacioni, siç kemi tani, nuk do të thotë se kemi aftësi më të mirë për ta filtruar atë”, thotë Nogueras, i cili është në favor të platformave dixhitale që vendosin më shumë theks në verifikimin e përmbajtjes që shpërndahet. /El Pais